Danina solidarnościowa – kto musi ją płacić i jak ją obliczyć?

Danina solidarnościowa bywa nazywana „trzecim progiem podatkowym”, ale w rzeczywistości to nie jest zwykły podatek dochodowy – jej mechanizm i możliwości obniżenia mogą być bardziej skomplikowane, niż się wydaje. Nie wystarczy proste obliczenie 4% od nadwyżki dochodów powyżej miliona złotych. Kluczowe jest dokładne przeanalizowanie źródeł przychodów, formy prowadzonej działalności oraz możliwości zastosowania prawnych rozwiązań, które mogą zmniejszyć lub nawet całkowicie wyeliminować obowiązek zapłaty tej daniny. Warto w tym zakresie skorzystać z usług prawnika od podatków.

Ten temat poruszyłam również w moim filmie

Wiele osób błędnie zakłada, że nie ma żadnych sposobów na uniknięcie daniny solidarnościowej, albo wręcz przeciwnie – że wystarczy jeden prosty trik, by jej nie płacić. W rzeczywistości każdy przypadek wymaga indywidualnej analizy, a błędna interpretacja przepisów może kosztować Cię znacznie więcej, niż myślisz.

Nie przepłacaj fiskusowi! Jeśli Twój dochód przekracza 1 mln zł, sprawdź, jak możesz legalnie obniżyć swoje podatki i uniknąć daniny solidarnościowej. Opisz mi swoją sytuację i skontaktuj się ze mną – wspólnie znajdziemy najlepsze rozwiązanie dla Twojej firmy i finansów.

Danina solidarnościowa czym jest i kto musi ją płacić?

Danina solidarnościowa to nowe zobowiązanie publiczne, które wprowadzono ustawą z dnia 23 października 2018 r. o Solidarnościowym Funduszu Wsparcia Osób Niepełnosprawnych. Została ona uregulowana w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. Potocznie nazywa się ją trzecim progiem podatkowym.

Daninie solidarnościowej podlegają dochody uzyskane od 1 stycznia 2019 r. – od tego dnia obowiązują przepisy regulujące daninę solidarnościową.

Na kim spoczywa obowiązek zapłaty daniny solidarnościowej?

Danina solidarnościowa dotyczy osób fizycznych, których roczne dochody przekraczają 1 000 000 zł. Obejmuje ona dochody opodatkowane według:

• skali podatkowej (np. wynagrodzenia z umowy o pracę, zlecenia, o dzieło, emerytury, kontrakty menedżerskie) – rozliczane w PIT-36, PIT-37 lub PIT-40A,
• 19% podatku od zysków kapitałowych (np. sprzedaż papierów wartościowych, instrumentów pochodnych) – rozliczane w PIT-38,
• 19% podatku liniowego dla działalności gospodarczej i działów specjalnych produkcji rolnej – rozliczane w PIT-36L,
• 19% podatku od zagranicznych jednostek kontrolowanych – rozliczane w PIT-CFC.

Jeśli suma tych dochodów (po uwzględnieniu odliczeń) przekroczy milion złotych, należy zapłacić daninę solidarnościową.

Przy obliczaniu daniny solidarnościowej nie bierze się pod uwagę:

• przychodów z działalności gospodarczej opodatkowanej ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych,
• dochodów ze sprzedaży nieruchomości, które nie są związane z działalnością gospodarczą;
• dochodów pasywnych, takich jak odsetki od pożyczek, obligacji, dywidendy i inne dochody związane z udziałem w zyskach osób prawnych,
• dochodów z nieujawnionych źródeł dochodu.

Czy daninę solidarnościową można pomniejszyć?

Przy obliczaniu daniny solidarnościowej dochody można pomniejszyć o:

• składki na ubezpieczenia społeczne (zarówno krajowe, jak i zagraniczne), odliczone zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a ustawy PIT,
• niektóre dochody z zagranicznych jednostek kontrolowanych, czyli:
  • dywidendy uwzględnione już w podstawie opodatkowania podatnika,
  • dochody ze sprzedaży udziałów w zagranicznej jednostce kontrolowanej, w zakresie, w jakim były już wcześniej opodatkowane (zgodnie z art. 30f ust. 5 ustawy PIT).

Jak oblicza się daninę solidarnościową?

Danina solidarnościowa wynosi 4% od nadwyżki dochodów, które po odliczeniach przekraczają 1 000 000 zł.

Podstawa do obliczenia daniny solidarnościowej jest zaokrąglana do pełnych złotych według następujących zasad:

• Kwoty kończące się na mniej niż 50 groszy są zaokrąglane w dół (pomijane),
• Kwoty kończące się na 50 groszy lub więcej są zaokrąglane w górę do pełnej złotówki.

Do kiedy należy zapłacić daninę solidarnościową?

Daninę solidarnościową należy zapłacić do 30 kwietnia każdego roku. Jeśli nie zapłacisz daniny na czas lub wpłacisz ją w niepełnej wysokości, urząd skarbowy naliczy odsetki za zwłokę, zgodnie z przepisami Ordynacji podatkowej.

Gdzie składa się deklarację?

Deklarację dotyczącą daniny solidarnościowej (DSF-1) należy złożyć w odpowiednim urzędzie skarbowym:

1. Osoby zamieszkałe w Polsce – składają deklarację w urzędzie skarbowym właściwym dla ich miejsca zamieszkania na koniec roku podatkowego. Jeśli ktoś wyprowadził się z Polski przed końcem roku, obowiązuje urząd skarbowy ostatniego miejsca zamieszkania w kraju.
2. Osoby mieszkające za granicą – składają deklarację w urzędzie skarbowym zajmującym się opodatkowaniem osób zagranicznych.

Deklarację można przekazać w formie papierowej lub elektronicznej.

NSA: Można odliczać straty przy daninie solidarnościowej

5 listopada 2024 r. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku o sygn. II FSK 157/22 orzekł, że przy ustalaniu podstawy daniny solidarnościowej można odliczyć straty z działalności gospodarczej z lat ubiegłych. Organy podatkowe twierdziły, że skoro art. 30h ust. 2 ustawy o PIT nie wspomina o odliczeniu strat, to nie jest ono możliwe. NSA uznał jednak, że skoro przepisy o daninie odwołują się do ogólnych zasad opodatkowania, to dochód powinien być liczony zgodnie z nimi, czyli z uwzględnieniem strat. Przedsiębiorcy, którzy w poprzednich latach ponosili straty i odliczają je w swoim PIT, mogą również pomniejszyć o nie podstawę do daniny solidarnościowej, co może zmniejszyć ich zobowiązania podatkowe.

Z treścią wyroku możesz zapoznać się tutaj.

Podsumowanie

Danina solidarnościowa to obowiązek, którego można uniknąć lub zminimalizować, ale tylko wtedy, gdy zna się odpowiednie przepisy i potrafi je właściwie zastosować. Możliwości optymalizacji istnieją, jednak ich skuteczność zależy od indywidualnej sytuacji podatnika – źródeł dochodu, sposobu prowadzenia działalności czy dostępnych odliczeń. Nie wystarczy ogólna wiedza czy podstawowe informacje znalezione w internecie.

Każdy przypadek wymaga dokładnej analizy i strategicznego podejścia, a błędy w interpretacji przepisów mogą kosztować więcej, niż się wydaje. Czy na pewno w pełni wykorzystujesz dostępne rozwiązania? A może nieświadomie przepłacasz fiskusowi? Jeśli masz wątpliwości – skontaktuj się ze mną. Pomogę Ci znaleźć najlepsze rozwiązanie dostosowane do Twojej sytuacji.

Chcesz być na bieżąco z najnowszymi zmianami podatkowymi i strategiami obniżania swoich zobowiązań? Zapisz się do mojego newslettera i otrzymuj praktyczne wskazówki prosto na swoją skrzynkę!